ایمپلنت جایگزین مصنوعی دندان است که امروزه به عنوان درمان استاندارد برای پر کردن جای خالی دندانها در نظر گرفته میشود. ایمپلنت دندان یک میله کوچک پیچی شکل است که طی یک عمل جراحی در داخل استخوان فک فرو میرود تا به استخوان اطراف جوش خورده و آماده نگه داشتن تاج مصنوعی دندان شود. در واقع پایه ایمپلنت به عنوان ریشه دندان عمل میکند و روکش دندان به عنوان تاج دندان. بنابراین ایمپلنت نیازی به تکیه بر دندانهای اطراف ندارد و در داخل استخوان فک ثابت می ماند. فرایند جوش خوردن استخوان به ایمپلنت را یکپارچگی استخوان ( osseointegration) میگویند.
جنس مواد ایمپلنت
بیشتر ایمپلنتهای دندان از تیتانیوم ساخته میشوند اما ایمپلنت دندان زیرکونیا نیز وجود دارد. تیتانیوم و زیرکونیا هر دو موادی هستند که بدن با آنها سازگار بوده و آنها را به عنوان مهاجم خارجی تلقی نمیکند بنابراین واکنش نشان نمیدهد.
در حال حاضر احتمال موفقیت ایمپلنت دندان نزدیک به ۹۸ درصد است یعنی یکی از موفق ترین درمانها محسوب میشود.
مراحل جراحی کاشت دندان
شاید مشاهده این فیلم بیشتر بهتون کمک کنه و همه چیز براتون ملموس شه!!!
۱. بررسی وضعیت دهان و دندان : در ابتدا وضعیت دهان و سلامتی تان ارزیابی میشود و عکس های لازم گرفته میشود. کیفیت و حجم استخوان در این مرحله به دقت بررسی میشود تا مشخص شود ایمپلنت از پشتیبانی کافی برخوردار خواهد بود یا خیر.
۲. برنامه ریزی و نوبت دهی : سپس برنامه ریزی درمانی صورت میگیرد و نوبت جراحی برایتان تعیین میشود.
۳. بی حسی یا بی هوشی : پیش از شروع کار، تحت بی حسی موضعی یا بیهوشی قرار میگیرید. گاهی همراه با بی حسی، نیاز به آرام بخش نیز وجود دارد.
۴. خارج کردن دندان قبلی : اگر هنوز دندان آسیب دیده کشیده نشده باشد، ابتدا دندان با دقت و ملایمت کشیده میشود تا آسیبی به استخوان و بافتهای نرم نرسد.
معمولا در این مرحله پیوند استخوان فک انجام میشود و مواد پیوندی استخوان در داخل استخوان حفره خالی دندان قرار میگیرند. در این صورت دندانپزشک دو تا شش ماه صبر میکند تا استخوان التیام کامل پیدا کند و آماده جراحی شود. در صورتی که ایمپلنت در فک بالا در عقب دهان جایگذاری میشود، گاهی به دلیل کم بودن ارتفاع استخوان فک در این ناحیه و احتمال سوراخ شدن سینوس، عمل لیفت سینوس انجام میشود که در آن کف حفره سینوس بالا کشیده شده و زیر آن مواد پیوندی اضافه میشود.
۵. سوراخ کردن استخوان : در صورتی که نیازی به تقویت استخوان نباشد، مرحله بعدی پس از کشیدن دندان، سوراخ کردن استخوان است. با دریل دندانپزشکی استخوان به اندازه مورد نظر سوراخ میشود و ایمپلنت داخل آن قرار داده میشود. سپس سوراخ ایمپلنت با قطعه ای به نام پیچ درپوش بسته میشود.
۶. جایگذاری ایمپلنت و بخیه کردن لثه : مرحله بعدی بخیه کردن لثه است. ممکن است دندانپزشک لثه را اطراف ایمپلنت بخیه کند و سر ایمپلنت بیرون بماند و یا لثه را روی ایمپلنت بکشد و بخیه کند تا از ایمپلنت بیشتر محافظت شود. در حالت دوم، بعدا برای نصب روکش دندان باید یه جراحی ساده صورت بگیرد تا لثه برش خورده و روی ایمپلنت باز شود.
۷. زمان انتظار برای پیوند استخوان و ایمپلنت : پس از جایگذاری ایمپلنت، بسته به شرایط و کیفیت استخوان، مدت زمانی که باید منتظر بمانید از دو ماه تا شش ماه متفاوت است. در این مدت نباید هیچ فشاری بر ایمپلنت وارد شود. باید بگذارید استخوان رشد کرده و به تدریج به ایمپلنت پیوند بخورد تا ثبات ثانویه در ایمپلنت برقرار شود.
۸. قراردادن اباتمنت : پس از جوش خوردن استخوان و ایمپلنت به یکدیگر، مرحله بعدی فرا میرسد. دندانپزشک پیچ درپوش ایمپلنت را باز میکند و قطعه ای به نام اباتمنت روی ایمپلنت پیچ میکند. اباتمنت همانند دندان تراشیده ای که قرار است روی آن روکش نصب شود عمل میکند و پایه ای برای اتصال روکش است.
۹. قالب گیری برای ساخت روکش : بنابراین از ایمپلنتی که روی آن اباتمنت نصب شده قالب گیری میشود تا بر اساس آن روکش دندان ساخته شود.
۱۰. وصل کردن روکش به پایه : پس از آماده شدن روکش برای وصل شدن آن به ایمپلنت مراجعه میکنید. اتصال روکش به ایمپلنت ممکن است با پیچ یا چسب مخصوص باشد.
مدت زمان لازم برای این درمان چقدر است؟
در حالت عادی چند ماه بین زمان جایگذاری ایمپلنت و زمانی که میتوانید از دندان ایمپلنتی خود استفاده کنید، فاصله وجود دارد. چون پس از کاشت ایمپلنت، باید به استخوان فرصت بدهید رشد کرده و به سطح ایمپلنت جوش بخورد تا ایمپلنت از ثبات کافی برای تحمل فشار فک برخوردار شود. سه تا شش ماه این فرایند زمان نیاز دارد. پس از آن اتصال اباتمنت و روکش دندان انجام میشود و صاحب دندان میشوید.
خطرات و عوارض کاشت دندان چیست ؟
در هر عمل جراحی احتمال عوارض وجود دارد اما به طور کلی درمان کاشت ایمپلنت دندان بسیار کم خطر و موفقیت آمیز است.
با این حال عمل کاشت ایمپلنت دندان همانند هر عمل دیگری خونریزی، عفونت، ورم و کبودی جزئی پس از عمل دارد.
همچنین احتمال آلرژی بیمار را باید در نظر گرفت. داروها و بیماریهای زمینه ای باید به دقت پیش از عمل بررسی شوند تا مشکلی به وجود نیاورند.
پس از کاشت ایمپلنت، احتمال شکستن ایمپلنت بسیار نادر است و این پروتز مقاومت بسیار خوبی در مقابل فشار و ضربه دارد. اما در حین عمل احتمال بسیار کمی وجود دارد که ایمپلنت بشکند، فشار بیش از حد بر ایمپلنت یا استخوان وارد شده و آسیب به ساختارهای اطراف (رگهای خونی، عصبها یا استخوان فک) وارد شود، راستا یا زاویه ایمپلنت مناسب نباشد یا مشخص شود شرایط استخوان فک برای پشتیبانی ایمپلنت مناسب نیست. بیشتر این موارد با انتخاب جراح ایمپلنت مجرب و برنامه ریزی درست او، قابل پیشگیری هستند.
با انتخاب متخصص ایمپلنت با مهارت و با تجربه احتمال عوارض جراحی ایمپلنت را به حداقل میرسانید. دندانپزشک با برنامه ریزی درست ، انتخاب دقیق محل کاشت ایمپلنت و نوع و راستای آن و موارد دیگر تا حد ممکن از بروز عوارض کاشت ایمپلنت جلوگیری میکند.
سوالات متداول پیش از انجام جراحی ایمپلنت
۱. آیا جراحی ایمپلنت دندان درد دارد؟
در حین عمل تحت بی حسی موضعی قرار دارید پس دردی نخواهید داشت. پس از برطرف شدن تاثیر بی حسی پس از عمل، درد و ناراحتی در افراد مختلف متفاوت است اما به طور کلی بیشتر مردم آن را شبیه درد دندان کشیدن توصیف میکنند. با سرما دهی (گذاشتن یخ پیچیده شده داخل حوله بر روی پونه) میتوانید درد و ورم را کمتر کنید. همچنین مصرف مسکن به برطرف شدن درد کمک میکند.
۲. طول عمر ایمپلنت چقدر است؟
ایمپلنت طوری طراحی شده است که سالهای زیادی عمر کند و عمر بالاتر از ۲۵ سال برای آن در نظر گرفته میشود. به همین علت کاشت ایمپلنت یک راهکار دائمی برای جایگزینی دندانهای از دست رفته محسوب میشود چرا که روشهای دیگر مانند بریج و دندان مصنوعی عمری بین ۵ تا ۱۵ سال دارند و پس از آن باید تعویض شوند. اما ایمپلنت در بسیاری از موارد دیگر نیازی به تعویض نداشته و تا آخر عمر شما را همراهی میکند.
۳. ایمپلنت دیجیتالی چیست و برای چه افرادی مناسب است ؟
کاشت دندان به روش دیجیتال یک شگفتی دندانپزشکی مدرن است. دندانپزشک برای جراحی ایمپلنت دیجیتالی از رایانه استفاده می کند. توسط یک برنامه شبیه سازی شده ی سه بعدی می تواند وضعیت استخوان ها و موقعیت عصب های دندان را بررسی کند. با استفاده از اطلاعات بدست آمده، دندانپزشک می تواند محل دقیق کاشت دندان را بیابد و برش کوچکتری ایجاد کند. در این روش درد به طور قابل توجهی در مقایسه با جراحی ایمپلنت سنتی کمتر است. ایمپلنت دیجیتالی و بدون جراحی هزینه ی بیشتری نسبت به سنتی دارد اما نیاز به بخیه و دوره ی نقاهت طولانی مدت ندارد. درد و خونریزی آن نیز کمتر است.
این روش برای افراد سیگاری، دیابتی و افرادی که ارتفاع استخوان کمی دارند بسیار مناسب است. همچنین افرادی که از جراحی می ترسند و یا نیاز به روکش فوری دارند نیز می توانند از ایمپلنت دیجیتالی استفاده کنند.
در ساعت های ابتدایی باید دراز بکشید و از فعالیت های سنگین خودداری کنید.
یک کیسه یخ را بر روی صورت در محل جراحی قرار دهید و هر ۱۰ دقیقه بردارید به طور متناوب هر ۱۰ دقیقه این کار را انجام دهید. تا ۲۴ الی ۴۸ ساعت یخ بگذارید و بعد از این مدت حوله ی گرم قرار دهید.
اگر درد زیاد دارید می توانید از داروهایی مانند nuprin، advil، Tylenol و داروهای ضد درد استفاده نمایید البته باید با تجویز پزشک باشند.
در تغذیه ی خود باید نکاتی را توجه کنید به طور مثال نباید نوشیدنی های داغ مانند چایی استفاده کنید و یا غذاهای سفت که نیاز به جویدن زیاد دارند، استفاده نشود.
سیگار و مشروبات الکلی استفاده نشود.
تا ۴۸ ساعت ورزش های شدید انجام ندهید.
۵. جراحی لیفت سینوس چیست و در کاشت ایمپلنت چه نیازی است ؟
لیفت که به آن بزرگ کردن سینوس نیز گفته می شود یک عمل جراحی برای بالا کشیدن سینوس ها در فک بالا است. در قسمت انتهایی فک، بالای دندان های آسیاب، سینوس ها را بالا کشیده و استخوان فک را افزایش می دهند. این کار زمانی انجام می شود که فضای استخوان فک برای کاشت ایمپلنت بسیار کم است و امکان کاشت وجود ندارد.
اگر کاشت ایمپلنت را بدون لیفت سینوس انجام دهند نه تنها درصد موفقیت کاشت کمتر می شود بلکه به سینوس ها آسیب وارد می شود.
